Адамдар болашақта бір-бірімен сөйлемей тілдесе алады.

Клавиатура мен сенсорлық экранның да қажеті болмайды. Бұл алдағы он жылдықтың көлеміндегі кеп. Қазірдің өзінде сал ауруына шалдыққан адамдар ми импланттарының көмегімен ойша жазу жазып, сурет салады. Роботтарды жұмсай алады. Сөйтіп, біз айтып тұрған таңғажайып технология қашан қолжетімді болмақ?

YOUTUBE.COM/CNET

2024 жылы әлемдегі ми импланттары, яғни нейроинтерфейстер нарығы 3,5 млрд долларға жетті. Алдағы 8 жылда бұл көрсеткіш 8,2 млрд долларға дейін өседі. Бұл АҚШ-тың жетекші Market Research Intellect сараптамалық агенттігінің дерегі. Қазір "ой күшімен" технологияны басқару жүйесін дамытуға "Эпл" да ден қойып отыр. Бірлестік нейроинтерфейс саласындағы жетекші ойыншылардың бірі Synchron компаниясымен әріптестік орнатып, алғашқы сынақтарды бастап кетті. Бұл әдістің ерекшелігі сол — науқастың бас сүйегін ашпайды. Қолданушының мойнындағы тамырына арнайы чип енгізіледі. Оның құрамындағы электродтар ми сигналдарын тіркеп, оларды iPhone, iPad немесе Vision Pro құрылғыларына жібереді. Осылайша адам экрандағы қажетті белгішені жай ғана оймен таңдай алады. Қазір технология жұлыны зақымданған науқастардың арасында сынақтан өтіп жатыр. Компания өкілдері оны 2030 жылға қарай кең қолданысқа енгізуді жоспарлап отыр.

ЦИТАТА: Том Оксли, Synchron компаниясының бас директоры:

- Synchron құрылғысы инвазивті емес, яғни науқастың бас сүйегін ашып, күрделі операция жасалмайды. Қауіпсіз әрі көпшілікке қолжетімді болады. "Stentrode" деп аталатын чип - нейроинтерфейсті қарапайым құрылғыға айналдыратын шешім. Ол икемді электродтарға негізделген. Демек, миға сигнал беру тұрақты болады.

Neuralink жыл сайын 20 мың науқастың миына чип орнатпақ

Миллиардер Илон Маск негізін қалаған Neuralink компаниясы — саланың сөзсіз көшбасшысы. Тақауда бірлестік ғалымдары сал ауруына шалдыққан 10-шы науқастың миына арнайы чип орнатты. Ал 2031 жылға қарай жыл сайын 20 мың адамға қызмет көрсетуге ниетті. Осылайша жылдық табысын 1 млрд долларға дейін жеткізбек. Қазір құрылғылар клиникалық сынақтан өтіп жатыр. Нәтижелері таң қаларлық. Мәселен, жұлынына зақым келіп, сал болып қалған науқастардың бірі өз ойының күшімен бейнеойын ойнауды үйренсе, енді бірі 3D-нысандарды жасауға арналған бағдарламалармен жұмыс істеуді меңгерген. Десе де, сарапшылар Нейролинк компаниясы тұжырымдамасының жаңалығы жоқ. Өйткені бұл зерттеулерді ширек ғасыр бұрын Эндрю Шварц, Ли Миллер секілді ғалымдар жүргізген деп отыр.

ЦИТАТА:

Алексей Осадчий, физика-математика ғылымдарының докторы:

- Neuralink өте жіңішке электрод-жіптерді қолданады. Олар арнайы роботтың көмегімен қан тамырларына тимей, миға орнатылады. Алайда Neuralink компаниясының тек технологиялық деңгейдегі жетістігін атап өтуге болады. Ғылыми тұрғыдан алғанда, бұл жүйе жаңа ештеңе ұсынған жоқ.

Ғалымдар адамның ойын дыбысқа айналдырды

Калифорния университеті медицина орталығының зерттеушілері бет бұлшықеттері сал болып қалған науқастың миына 256 микроэлектрод орнатты. Енді ол ойындағы әрекетін дыбыстай алады. Десе де, құрылғыны әлі де жетілдіру қажет. Өйткені, жүйе емін-еркін әңгімелесуге мүмкіндік бермейді. Айтылған сөздердің жартысын ғана нақты дыбыстайды. Ғалымдар алдағы уақытта микроэлектродтар санын 256-дан 1 мыңға дейін жеткізбек. Бұл ми сигналдарын нақты тіркеуге, яғни адамның ойын анық дыбыстауына мүмкіндік береді, деп отыр.

"Бұл таңғажайып технологиялар әлем нейроинтерфейс нарығындағы жаңа дәуірге аяқ басқанын көрсетсе керек", дейді сарапшылар.