Алқаға бедерленген ою-өрнек ұлттың бітім-болмысын айшықтап тұр. Бабадан жеткен асыл өнердің астарына үңіліп, сырына терең бойлап жүрген шеберлер бар.

Наурыз мейрамы қарсаңында ұлттық музейдегі қолөнершілер орталығына келдік. Бұл жерде астаналық шеберлер өздері жасаған бұйымдарды көрермен назарына ұсынып отырады.

Алмагүл Мұстапақызы, қолөнер шебері:

- Біз мына жерде қазақ халқының ұлттық әшекей бұйымдарын жасаймыз. Мұнда қыздарға арналған және әйелдерге арналған әшекей бұйымдар жасалады. Мәселен, мынау тұмарша жасалынған ұлттық әшекей бұйым. Мұнда мойнына тағатын алқасы менен сырғасы, жүзігі. Мұнда құсмұрын деген жаңағы ою салынған.

Алмагүл апай ұлымен бірге бірнеше жылдан бері әшекей бұйымдар жасайды. Шебердің айтуынша, арнайы тапсырыс беретіндер көп. Әсіресе Наурыз мейрамы, Көрісу күні қарсаңында жұмыс көбейеді. Сондай-ақ құдалыққа, қыз жасауына қазақы нақыштағы бұйымдарды жиі қосады.

Алмагүл Мұстапақызы, қолөнер шебері:

- Әр бұйымның тағу реті бар. Ер-азаматтарға, құда-құдағиға қандай ою саламыз мысалы үшін деген сияқты. Әр қазақтың оюының өзінің түптік белгісі бар. Сол ережені, сол белгіні ұстанып, осы біздің шеберлердің ұстаған бұйымдары.

Музейдің әр мейманы шеберлер көрмесіне соқпай кетпейді. Шетелдіктер де жиі келеді.

Айару Хажым, №72 мектептің 3-сынып оқушысы:

- Әртүрлі оюлар болады. Оны бұрынғы заманда біздің ата-бабаларымыз істеп кеткен. Біздің желеткімізде оюдың суреті бар.

Бұйымдардың дені күмістен құйылады. Бір затты жасауға кемі бір тәулік қажет. «Көз майын тауысатын жұмыс болғандықтан, бағасын да еңбегіне қарай қоямыз», – дейді шебер. Бір тәуірі, кейінгі уақытта ұлттық әшекейге сұраныс өсіп келеді.

Батырхан Жұмабай, этнограф:

- Сауда-саттық орындарында бір бутик деп айтамыз ғой. Иә, бір ұлттық нақыштағы дүниені сатуға, қазақтың киімдері, қамшысы болсын немесе бір кәдесый болсын немесе бір зергерлік бұйымдары – барлығы сатылып жатыр. Оның барлығы егер де халық арасында немесе шетелдіктер арасында сұраныс болмаса, олай көп болып ашылмас еді.

Ғалымның айтуынша, ұлттық әшекей бұйымдар сәнге айналып келеді. Ендігі міндет – осы үрдісті үзіп алмау. Бастысы көнеден жеткен асылымызды заманауи талғамға бейімдеп, барынша насихаттай түсу керек.

Авторлары: Нұрқанат Қанапия, Ырыстанбек Оспанов