0:00:00

Жаңалықтарды Telegram арнамыздан оқыңыз!

Осы аптада Джиддада өткен келіссөзде 30 күнге атысты тоқтатуға Украина келісті. Шартсыз. Ресей президенті В.Путин сөзін «ұсыныспен келісеміз» деп бастады. Бірақ «нюанстары бар» деді. «Жоқ» деген жоқ.

«Біз әскери қимылды тоқтату туралы ұсыныстармен келісеміз, бірақ ол ұзақ мерзімді бейбітшілікке әкелетін және дағдарыстың негізгі себептерін жоюға бағытталған ұсыныстар болуы керек», — деді Путин. Мысалы, Украина әскеріне қару-жарақ жеткізу тыйылуы керек дейді.

Сосын Трампқа алғыс айтты. Цитата: «Мемлекет басшыларының шаруалары онсыз да көп, дегенмен АҚШ президенті Қытай, Үндістан, Оңтүстік Африка басшылары сияқты бейбітшілікке қол жеткізу мақсатында «игілікті іске» қатысып жатыр».

Украина президенті Владимир Зеленский Путиннің сөзін манипуляция деп атады. «Ол жиі осылай істейді — тіке «жоқ» деп айтпайды, бірақ бәрін созады», — деді ол.

Ал Д.Трамп Ресей келіспесе, қазіргіден де жойқын санкциялардың астында қалдырамын деген еді. Арнайы өкілі Стив Уиткофф Мәскеуге барып келгесін «Жақсы, жемісті келіссөздер жүргіздік, сұмдық қантөгісті тоқтатуға мүмкіндік бар» деп жазды. Айтудан жалықпаймыз, соғыстың аяқталғаны өте маңызды.

Бірақ қауіпсіздікке кепілдік жойылып бара жатқаны алаңдатады. Өзгеріп жатқан ережелерге Ұлттық құрылтайда Президент Қ.Тоқаев та тоқталды.

Басты халықаралық мәселелерді шешуге қатысты жаңа пайымдар мен нарративтер, ерекше көзқарастар мен тәсілдер пайда болды. Бұрын-соңды болмаған қақтығыстар, ушыға түскен сенім дағдарысы, қадір-қасиеті кете бастаған халықаралық құқық, экономикалық шайқастар қазіргі әлемнің басты сипатына айналды.

Мұның бәрі жаңа технологиялық қалып орныққан, маңызды ресурстар үшін талас-тартыс күшейе түскен, өндіріс және сауда-логистика байланыстары қайта құрылып жатқан, техногендік және табиғи апаттар туындаған кезеңге тұспа-тұс келіп отыр. Беделді саясаткерлер мен сарапшылар «дүние жүзі жаппай берекесіздік жайлаған немесе болашағы бұлыңғыр жаңа заманның қарсаңында тұр» деген пікір білдіре бастады.

Басқаша айтқанда, әлемдегі ескі тәртіп күйреп жатыр, ал жаңа дәуірдің сұлбасы әлі нақты айқындалған жоқ. Көз алдымызда тарихтың жаңа айналымы басталып жатыр. Жаһандану үдерісінің мән-маңызы жоғалып барады. Мемлекеттік ұлтшылдық, ықпал жүргізетін аумақтарды бөліске салу, әлемдік саясатта аймақтарға бөліну үрдісі алдыңғы қатарға шықты.

Рас ескі тәртіп күйреп жатыр. Жаңа ереже «контурлары» құндылықтан, адамдықтан ада көрінеді.