Алматыда әйгілі суретшілер Молдахмет Кенбаев пен Николай Цивчинскийдің мозаикасы қайта жаңғыртылып жатыр .

Үлкен олжа күтпеген жерден Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінің асханасынан табылды. Жарты ғасыр бұрынғы мозаика қабырғадағы құм-сылақтың астынан шыққан. Қазір сол жұмысты Молдахмет Кенбаевтың ұлы — суретші Алпамыс Кенбаев қайта құрап жатыр.

Университеттегі жөндеу жұмыстары кезінде ескі қабырға астынан түрлі-түсті тастар көзге түскен. Анықтай келе бұл – 50 жыл бұрын жапсырылған мозаика екені белгілі болған. Уақыт мүжігенімен, кей тұстарының бояуы әлі сол қалпы сақталыпты.

Алпамыс Кенбаев, суретші, М.Кенбаевтың ұлы:

- Ең қиыны – мозаиканың бәрі шашылып қалған. Бастапқы сурет мүлде жоқ. Әр сызықтың қалай жалғасатынын, әр түстің қайда үйлесетінін тек ішкі түйсікпен табасың. Кейде әкемнің аруағы жаныма келіп, бағыт беретіндей болады. Қолыңа бір тасты алсаң «міне, дәл осы жер» деп сыбырлағандай, орнына әп-сәтте дәл түседі.

Бұл туынды тұтас бір дәуірдің ізі десек артық емес. Мұнда кітап құшақтаған студент те, шаңғы тепкен ару да, тауға көз тіккен бейне де көрініс тапқан.

Ольга Жанабаева, суретші, М.Кенбаевтың келіні:

- Бұл жұмыс ерекше бір толқыныс сыйлайды. Ең алдымен, қазақтың мұрасына қол тигізіп, оны қайта жаңғыртып жатқанымыз жүрекке мақтаныш пен жауапкершілік ұялатады. Сол дәуірдің, сол жылдардың қолтаңбасы айқын сезіледі.

Мозаиканың жалпы аумағы — 30 шаршы метр. Алпамыс Молдахметұлының бұл жұмысты қолға алғанына үш айдан асыпты. Күн сайын он сағаттан артық еңбектенсе де, әр тастың орны бөлек. Тарихи туындыны қайта жаңғырту үшін шыдам мен шеберлік қажет. Университет қызметкерлері де қолдау көрсетіп отыр.

Еркін Дүсіпов, Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университетінің проректоры:

- 1990-2000-жылдары қиын-қыстау кезеңде бұны түсінбеген адамдар болу керек, бұны цементпен қаптап, жауып тастаған. Содан кейін біз 80 жылдыққа дайындалып жатқан кезімізде оны ашып, қалпына келтірдік. Бұл біріншіден тарихты қалпына келтіру.

Мынау-мозаиканың ұсақ бөлшектерінің бірі. Мұнда әр тастың түсі мен пішіні суретке сай таңдалады. 70-ші жылдардан бері сақталған бұл туынды қазір қайта жаңғырып, тарихқа айналуда. Бүгін мен де осы тарихи картинаға өз қолтаңбамды қалдырдым.

Күзде бұл мозаика университеттің Гоголь көшесіндегі қасбетіне қойылады. Сол кезде жарты ғасыр бойы қабырға астында жатқан өнер туындысы қала тұрғындарының көзайымына айналмақ.

Алуа Ералықызы, Радик Джакупов, 24КZ