«Бүгінде мәдениет және идеология саласы жасанды интеллектінің ықпалымен түбегейлі өзгере бастады. Бірақ оған толық үміт артуға болмайды. Адам факторы әлі маңыздылығын жоғалтқан жоқ». IV Ұлттық құрылтайда Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев осылай деді.

Президент өз сөзінде жасанды интеллекттің мүмкіндіктерін ел игілігі үшін пайдалануға баса мән берді. Сонымен, жасанды интеллект қоғам үшін қауіп пе? Әлде мүмкіндік пе?

Мирлан Алтынбек, тілші:

- Дабыл соққан кезде әр өрт сөндіруші 1 минуттың ішінде көлікке мініп үлгеруі керек. Иә, жасанды интеллекттің қарыштап дамып жатқаны соншалық, желідегі ақпараттың рас-өтірігін ажырату күрделеніп барады. Жасанды интеллект жақсының қолында игі құрал болса, жаманның қолында қаруға айналып кету қаупі жоғары. Өйткені болмаған нәрсені болды деп, айтылмаған нәрсені айтты деп, істелмеген нәрсені істеді деп жалған хабар беру салдары қаскүнемдердің оң жамбасына келіп тұр. Осыған байланысты бұл салаға да қатаң бақылау керек.

Әзірге интернет кеңістігінде Қазақстан туралы ақпарат аз. Ақылды чаттар мен боттарда да қазақ тілінде мәлімет көп емес. Танымал сервистерге қазіргі заманғы Қазақстан туралы фотосурет немесе видео әзірлеуге сұраныс берсек, көбіне шындыққа жанаспайтын өнім ұсынады.

Данабек Қалиаждаров, Astana Hub бас директорының кеңесшісі:

- Дипфейктар пайда болып жатыр қазір. Банк бағдарламаларына сіздің емес, басқалардың бетін қолдануы мүмкін. Бірақ оған қарсы жұмыс істеп жатқан азаматтар бар. Биометрикс деген компания бар бізде. Ол қазір дипфейктерді таба алады. Шетелдік нарыққа да шығып жатыр.

Жасанды интеллектіні қолдану арқылы бюджет қаражатын тиімді пайдалануға, салық және кеден ісін сапалы жүргізуге, мемлекеттік сатып алу саласын оңтайландыруға, азаматтар мен мемлекет арасындағы іс-қимылды едәуір жеңілдетуге болады. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Көкшетаудағы құрылтайда цифрландыру мен жасанды интеллект мәселелеріне ден қою қажет екенін айтты.

Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті:

- Сол себепті цифрландыру және жасанды интеллект мәселелерімен жеке өзім айналысып жатырмын. Шетелдік мамандармен, кәсіпкерлермен кездесіп жүрмін. Жүздесулердің барлығы ресми жариялана бермейді. Бірақ бұл мәселе менің бақылауымда болады.

Жыл соңына дейін Астанада Smart city жобасы енгізілуі мүмкін. Бұл істе БАӘ, АҚШ компанияларымен ынтымақтастық орнады. Қытайдың құрылымдарымен де тығыз қарым-қатынас жолға қойылған.

Данабек Қалиаждаров, Astana Hub бас директорының кеңесшісі:

- Президенттің аузынан шығып отырғандықтан бұл бүкілхалықтың стратегия болуы керек. Бұрын болмаған, бүгін ашылды деген нәрсе емес. Бірақ оған қатты көңіл бөлу керек. Әлемде үлкен көш басталды. Дамыған елдер соған бара жатыр. Жасанды интеллект – ол технология, құрал. Одан қауіп жоқ. Тіпті ядролық технология дегеніміз – ол табиғи нәрсе, жұлдыздарда бар, галактикада бар, біз оны қолдана алсақ, жақсы адам қолданса, энергия пайда болады.

Құзырлы мемлекеттік органдар ІТ-мамандармен қоян-қолтық жұмыс істей отырып, артық шығындарды азайтуға, барлық саланың ашықтығын қамтамасыз етуге арналған тың тәсілдерді қолданысқа енгізуі керек. Қазір қай елдің жаңа технологияларды тез игере алатыны, қай елдің көш соңында қалатыны анықталып жатқан маңызды кезең. Еңбек нарығы да ЖИ-дің тікелей қатысуымен түбегейлі өзгеріп жатыр.

Аршат Ораз, IT маман:

- Кейбір мамандықтар онсыз да жоғалып бара жатыр. Кейбір онлайн жасалатын жұмыстар, туристік агенттіктер олар да болмауы мүмкін. Журналистика саласында көп нәрсе жоғалуы мүмкін. Классикалық журналистика, редакторлар, корректорлар деген сияқты. Оның бәрін автоматты түрде жасанды интеллект арқылы жасауға болады.

Қазақстан қазір БҰҰ-ның электронды үкіметтің даму деңгейі жөніндегі рейтингінде 190 мемлекеттің ішінен алғашқы 25 елдің қатарына кіріп тұр. Елге келген шетелдіктерді мұндағы электрондық жүйенің айтарлықтай дамуы таңғалдыратыны рас. Үкімет озық цифрлық тәсілдерді және жасанды интеллектіні жаппай енгізу үшін қолайлы орта қалыптастыруға арналған жұмысты еселеп күшейтуге тиіс. Бұл жұмыстар Президенттің жеке бақылауында болады.

Авторлары: Мирлан Алтынбек, Мұрат Әріпханов, Ырыстанбек Оспанов, Саят Башимов