Қазақстандықтар ай сайын 168 мың тонна картоп тұтынады. Алайда биыл көкөністің басым бөлігі шетелге экспортталды. Бұл мәселені шешу үшін министрлік шара қабылдауды жоспарлап отыр. Бағаны көтергендер жауапқа тартыла ма?

6 баланың анасы Мейрамгүл Имашованың айтуынша, соңғы уақытта картоп бағасы 2 есе қымбаттаған. Күнделікті тұтынатын көкөніс болғандықтан қалтаға ауыртпалық түсіріп жатқанын жеткізді.

Мейрамгүл Имашова, қала тұрғыны:

- Барлық базарларда картоп бағасы 350, 400 теңгеден. Ал мынау сауда үйлерінде арасынан өзің іріктеп аласың, сәл қолжетімді бағада енді. Дегенмен де күнделікті жейтін картоп қымбат.

Елордадағы базарларда картоптың ең арзан бағасы 350 теңгеден басталады. Қаланың ортасына жақындаған сайын көкөніс бағасы өседі.

Сарапшылардың айтуынша, бағаның күрт қымбаттауына шаруалардың картопты шетелге жаппай экспорттауы себеп болып отыр.

Диана Қадыр, тілші:

- 2024 жылы Қазақстан 2 миллион 600 мың тонна картоп жинағанына қарамастан, өнімнің едәуір бөлігі шетелге жөнелтілді. Өткен жылмен салыстырғанда экспорт көлемі 1,5 есеге өсіп, бұл салада 10 жылдағы жаңа рекорд орнатылды. Отандық көкөністі негізгі сатып алушы елдер – Өзбекстан, Тәжікстан, Түрікменстан. Дегенмен енді шаруалар қазақстандық картопты сыртқа шығара алмайды. Арнайы шектеу қойылды.

Ермек Кенжеханұлы, ҚР Ауыл шаруашылығы вице-министрі:

- Бүгінгі күні шаруа қожалықтардың сақтаған шығындары бар, айлықтары бар. Электр энергия қуаты бар. Сол себептермен картоптың бағасы әрине, маусым аралық кезінде қымбаттайды. Мамырдың аяғынан бастап бізде осы жылдың жаңа егіні шыға бастайды.

Жауапты министрлік ішкі нарықта көкөніс тапшылығы жоқ деп мәлімдеді. Алайда Қазақстан қаңтар-ақпан айларында Өзбекстан, Қытай және Пәкістаннан 15,5 мың тонна картоп импорттаған.

Ал Сауда комитетінің төрағасының айтуынша, көкөніс бағасын қымбаттатқандар заң алдында жауап береді.

Айдар Әбілдабеков, ҚР СИМ Сауда комитетінің төрағасы:

- Сауда саласында заңнаманы бұзғаны үшін 1300-дей бар. 1200-і сауда үстемесін асырғаны үшін. Оның 450-460-ы картопқа сауда үстемесін асырғаны үшін. Ол мына картопты сатып алады. НДС-сі төлейді. Салығын төлейді, содан кейін сауда желісіне қойып береді. Сауда желісіне 350-360-пен келеді. Кейбір жерлерде 390,420,450-ге дейін барады.

Тұрғындар болса қымбат картопты жиі кездестіреміз, — дейді.

Жауапты министрлік алдағы уақытта картоптың ішкі нарықта тапшылығы болмайтынын хабарлады. Екі ай ішінде оңтүстік өңірлерде тұқым егу жоспарланып отыр.

Диана Қадыр, Қанат Әбілдин

Upd: 17.03.2025, 19:53