Биыл қыс жылы болады. Синоптиктердің болжамы осындай. Ауа райындағы өзгеріс бүгінде бүкіл әлемде байқалып отыр. Алайда табиғаттың бұндай құбылысының теріс жақтары да бар. «Тіпті экономикалық салдары да бар», – дейді мамандар.

Әдетте күздің қара суығы қысып, қарашаның қақ ортасында қара жер ақ ұлпаға оранатын. Биылғы картина өзгеше. Бұған жаһандық климаттың өзгеруі себеп. Яғни бұрынғыдай сақылдаған аяздар азайып, ауа райы жұмсара түскен. Табиғаттың бұндай құбылысы, әрине, адам денсаулығына да әсер етіп жатыр. Жылы кезеңде вирустар өте белсенді. Тек елорданың өзінде респираторолық вирустық инфекция жұқтырғандар саны қарашаның басында 20 мыңнан асқан.

Жүзім Тащанова, Астана қаласы Денсаулық сақтау басқармасының штаттан тыс бас дәрігер-эпидемиологы:

- Салқын кез бен жылы кез ауысқан уақытта көбіне мен өзім тұмаумен ауырып жүрсем, аязға шықсам, ол инфекцияны өлтіріп тастайды. Оны барлық адам біледі. Сондықтан бұған да, менің ойымша, ауа райының кішкене әсері бар. Аяз кезінде инфекциялық аурулардың төмендеуі байқалады. Бірақ енді бұны бір себебі деп те айта алмаймыз. Себебі бізде жыл сайын эпидемиологиялық маусым болады.

Мұндай жылымықтың экономикалық салдары да бар. Бұл әсіресе азық-түлік қауіпсіздігіне қатер төндіреді. Себебі егінін орып болған диқандар қыста қар тоқтатып, көктемге дейін ылғал жинайды.

Бекнұр Қисықов, экономист:

- Диқандар қыста ол қарды жинауы керек. Қардың ерігені жерге сіңуі керек. Соның арқасында бидай піседі. Егер ол болмай жатса, әлбетте, оны дағдарыс деп айтуға болады. Сондықтан біздің министрліктер қазірден осыны ойлауы керек. Осыны зерттеуі керек, болжауы керек. Яғни стратегиялық жоспар құру керек.

Жер жаһанда климаттық өзгеріс болып жатыр. Демек жылда шамадан тыс көп жауатын қардың да көлемі уақыт өте келе азаяды. Апатты жағдайға жеткізбес үшін мамандар: «Су қорын жинауды осы бастан қолға алу маңызды», – дейді.

Бекнұр Қисықов, экономист:

- Су қоймаларын көбірек қою керек. Мысалы, бізде әлі су жетіспейді, су қоймалары жетіспейді. Осы 1-2 жыл бұрын су тасқыны болды. Сол судың бәрі ағып кетті. Жыл сайын көктемдегі еріген қар – үлкен потенциал. Сол судың бәрін қоймаға салып, жазда, көктемде диқандарға керек кезде жіберу керек. Су экономикасы болу керек.

Айта кету керек, желтоқсан келісімен енді ауа температурасы да сәл төмендей бастайды. Синоптиктер алдағы күндері елдің оңтүстік-батысында, солтүстігінде жаңбыр мен қар жауады деп болжап отыр. Тағы республика бойынша кей жерлерде тұман түсіп, көктайғақ болады.

Авторлары: Риат Шони, Бағдат Қайыркен