Еліміздегі бейнелеу өнері мектебінің негізін қалаушылардың бірі, Қазақстанның халық суретшісі, кәсіби қылқалам иесі Молдахмет Кенбаевтың туғанына биыл 100 жыл.
Туындылары терең ұлттық болмысымен, қанық түстерімен ерекшеленетін суретшінің артында қалған мол мұрасы бүгін Алматыдағы Мемлекеттік орталық музейге қойылды.
Бейнелеу өнерінде Молдахмет Кенбаевтың қолтаңбасын шатастыру мүмкін емес. Оған ашық-жарқын түстерді еркін қолдану, кенеп бетіндегі тұтастық тән. Бұл өнертанушылардың суретшінің шығармашылығына берген биік бағасы. Шынында, мерейтойлық көрмеге қойылған картиналардан кеңдікті, дархандықты, жылылықты сезінбеу мүмкін емес.
Гүлжан Көленқызы, тілші:
- Суретшінің «Асауға құрық салу» туындысы 1961 жылы салынған. Картинаның түпнұсқасы қазір Мәскеудегі Мемлекеттік Третьяков галереясының қорында сақтаулы. Ал туындының авторлық нұсқасы яғни, қайта жазылған мына нұсқасы Әбілхан Қастеев атындағы өнер музейі қорынан алынған. Өнертанушылар картинаны динамикаға толы жарқын жұмыс деп бағалаған. Расында суретші қозғалысты, арындап шапқан жүйріктің екпінін дәл берген.
Молдахмет Кенбаев Қазақстандағы монументалды өнердің, әсіресе мозаика жанрының дамуына да зор үлес қосты. «Алматы» қонақ үйінің, Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті ғимаратының қасбетіндегі мозаикалар арқылы ол ұлттық бейнені қаланың сәулетіне шебер үйлестірді. Қылқалам шеберінің жолын қуған ұлы, монументалист суретші Алпамыс Кенбаев бүгінде әкесінің еңбектерін көздің қарашығындай сақтап келеді.
Алпамыс Кенбаев, суретшінің ұлы:
- Әкем Алматы қаласын және Көктөбені ерекше жақсы көретін. Менің артымдағы картинада отбасымыз бейнеленген. Отбасында бес баламыз. Бір қарындасымның есімін Мұхтар Әуезов қойған еді. Бұрын мұның мәнін түсінбеппін. Қазір ойласам, біз өте ұлы адамдармен қатар жүрген екенбіз. Олар бізге осындай тарих қалдырып кетті. Біз олармен мақтануымыз керек.
Кенбаевтың шығармалары — дәстүр мен заманауи бейнелеудің арасын жалғаған көпір, қазақ халқының тарихы мен рухының кенепке түскен көрінісі. Оның шебер техникасы кейінгі буын суретшілердің қаламының қалыптасуына әсер етті.
Бекен Жарқынбек, суретші:
- Бұл кісінің негізгі тақырыптарын қарасаңыз ұлттық өмірімізді, фальклорымызды, біздің этнографиямызды жақсы суреттеген. Композициялардың көпшілігі динамикаға берілген. Сол кездегі ең мықты дамыған бағыттың бірі осы динамикалық негізге құрылған жұмыстардың негізін салушы суретші деп айтсақ болады.
Көрмеде Халық суретшісінің шамамен 100-ге жуық туындысы ұсынылды. Бейнелеу өнерінің тұтас бір кезеңін қамтитын көрме 10 тамызға дейін жалғасады.
Гүлжан Көленқызы, Кенже Амраев
Copyrigth © http://halyknewskz.com Email: news77.kz@gmail.com
BACK TO TOP