Түркия соңғы жылдары цифрлық даму бағытын басты стратегиялық мақсаттардың бірі ретінде айқындады , деп хабарлайды 24kz.

Елдің электронды үкіметі, интернет инфрақұрылымы және технологиялық инновациялары қалай дамып жатыр?

Меруерт Қанағат, тілші:

- Түркияда цифрландыру ауқымды түрде қолға алынған. Бүгінде интернеттің қолжетімділігі 95%-тен асса, тұрғындардың 87%-і ғаламторды белсенді пайдаланады. Елдегі электронды үкімет платформасы «e-Devlet» деп аталады. Бұл жүйеге 66 миллионнан астам азамат тіркеліп, 8000-нан астам мемлекеттік қызметті онлайн түрде пайдаланып отыр. Еурокомиссия Түркияның «e-үкімет» жүйесін 81 балға бағалап, Еуроодақ елдерінің орташа деңгейінен де жоғары деп таныған. Жалпыелдің осы «е-девлет» электронды үкімет платформасында басқа мемлекеттерде кездеспейтін қызметтер көп. Мысалы, «Шежіре» батырмасы. Қолданушы ол арқылы өзінің ата-бабалары жайлы, олардың қайдан көшіп келгені, ұрпақтары туралы ақпарат ала алады. Елде алғашқы халық санағы 1900 жылдар жүргізілгендіктен, ондағы мағлұмат 1900 жылдарға дейін қамтиды. Азаматтарға қатысты мәліметтерді тек осы жүйе арқылы ғана алуға болады. Біздегі секілді, жеке банк қосымшаларымен қол жеткізу мүлдем жоқ. Сарапшылар мұны жеке ақпараттардың қауіпсіздігімен байланыстырады. Бұдан бөлек, Түркия ғылым мен инновацияға ерекше ден қойып жатыр. Мемлекетте 80-нен астам технопарк пен 6 мыңға жуық ғылыми-зерттеу компаниясы жұмыс істейді. Ғылым мен инновация бағытындағы шығындар жалпы ішкі өнімнің 1,4%-іне жеткен. Соның нәтижесінде Түркия әлемдік инновация индексінде 37-орынға көтерілді. Соңғы жаңалықтардың бірі – Түркия өзінің алғашқы байланыс спутнигі TÜRKSAT 6A-ны ғарышқа ұшырды. Жасанды интеллект және кванттық технологиялар бойынша жаңа жобалар жүзеге асып жатыр. Алайда, интернет еркіндігі мен киберқауіпсіздік мәселесі әлі де өзекті. Мемлекет бұл бағытта шамамен 700 миллион доллар бөлгенімен, цифрлық қауіпсіздікке қатысты сын пікірлер бар. Салыстыра айтқанда, Қазақстан электронды үкімет пен онлайн қызмет көрсету жағынан Түркиядан алда – БҰҰ рейтингісінде 24-ші орында, ал Түркия – 27-орында тұр. Есесіне, Түркия ғылым мен технологиялық зерттеулерге көп қаржы бөліп, технопарктер мен ғарыш жобаларында белсенділік танытып келеді. Яғни, Қазақстан – «е-Қызмет» пен цифрлық басқаруда көш бастап тұрса, Түркия технологиялық инновация мен өндіріс саласында ілгері.

Авторы: Меруерт Қанағат