Бүгін қара алтын тағы 2 долларға арзандады, деп хабарлайды 24kz.

Сөйтіп баррелі 67 доллардан саудаланып жатыр. Сарапшылар геосаяси ахуал мен сұраныс теңгеріміне қарап: «Алдағы уақытта да күрт өзгерістер болуы мүмкін», — деп топшылайды.

Иран мен Израиль арасындағы шиеленіс Ормуз бұғазына қатысты тұрақсыздық нарыққа тікелей әсер етіп отыр. Енді сарапшылар не дейді? Мұнай бағасы қымбаттай ма әлде құлдырай ма?

Әсия Нұрлыбаева, тілші:

- Нарық құбылып тұр. Мұнай бағасы сәт санап өзгеріп отыр. «Бұлай жалғаса берсе, валюта бағамы мен акцияларға әсер етеді», — дейді сарапшылар.

Мұнай арзандап, акциялар аспандап кетті

Кеше Ақ үй басшысы Дональд Трамп: «Израиль мен Иран бітімге келді», — деп әлемге жар салғаннан кейін қара алтын бағасы тағы құлдырады. Сейсенбінің таңында жаһан нарығында Brent маркалы мұнайдың бағасы 2.9%-ке төмендеп, баррелі 69 доллардан саудаланды. Америкалық мұнай да дәл осындай деңгейде құлдырады. Бүгін баға төмендеген үстіне төмендеп кетті. CNN агенттігі келтірген мәліметке қарағанда, әлем нарығында Brent маркалы қара алтын баррелі 67 долларға дейін түсіп, 6,1%-ке төмендеді. Ал америкалық West Texas Intermediate мұнайы 6%-ке төмендеп, баррелі 64 доллардан саудаланып жатыр. Бірақ қара алтын құны құлдилағанымен, акциялар қымбаттап кетті. Сарапшылар: «Маңыздысы, Иран бұған дейін ескерткендей, мұнай тасымалы үшін аса маңызды бағыт – Ормуз бұғазын жапқан жоқ», — дейді. Дегенмен, құбылмалы нарық тенденциясы әлі де сақталады деген болжам жасады.

Джейсон Браун, Alexis Investment Partners компаниясының президенті:

- Әсіресе, инвесторлар мұнай бағасы күрт өседі деп алаңдаушылық білдірді. Сөйтіп, олар бағаның өзгеру қатерінен сақтандыру мақсатында хедж мәміле жасады. Енді хедждерін жабуға мәжбүр. Нарықта құбылмалы үдеріс әлі де сақталады. Бірақ баға күрт өседі деп айта алмаймын.

Сарапшы: Доллар күшеюі мүмкін

Мұнайға қатысты қауіп-қатер АҚШ доллары бағамының өсіміне әкелуі мүмкін. Әсіресе, еуроға теріс әсер етуі ықтимал. Сарапшылар осылай деп болжам жасады. «Бұл, әсіресе, АҚШ экономикасының энергия ресурстарына азырақ тәуелді екенін ескергенде маңызды», — дейді олар.

Грег Хирт, Allianz Global Investors компаниясының бас инвестициялық директоры:

- Иран мен Израиль арасындағы текетіреске байланысты доллар аздап күшеюі мүмкін. Дегенмен, бюджет және сауда тапшылығына байланысты қос дефицит, сондай-ақ, Трамп әкімшілігінің тарифтерге қатысты тұрақсыз саясаты – бұлардың бәрі АҚШ долларына қысым көрсетуді жалғастыруы мүмкін.

Әлем нарығы құбылып тұр

Әлемдік мұнай нарығы қазір «Былай тартса өгіз өледі, былай тартса арба сынадының» кебін киіп отыр. Иран билігі Ормуз бұғазын жабуы мүмкін деген қауіп те сейілген жоқ. Су жолы шектелсе, мұнай тасымалына соққы болып, қара алтын құны күрт өседі. Сондықтан нарық өте сақ және құбылмалы күйде тұр.

Джейсон Браун, Alexis Investment Partners компаниясының президенті:

- Мәселеге қатысты әлем халқы алаңдаулы. Таяу Шығыстағы текетірес ұзақ мерзімді ұрысқа айналмайды ма деп қауіптенеді. Бірақ кейінгі жағдайлар әзірге оң нәтиже беріп жатқан сияқты. Бұдан мұнай бағасының күрт өсуіне соқтырады деген күдік сейілді.

Су жолы жабылса, Еуропада дизель қымбаттайды

Иран бақылауындағы мұнай тасымалы үшін аса маңызды транзиттік нүкте Ормуз бұғазы жабылса. дамыған Еуропаның өзі экономикалық қиындықтарға тап болады. Сарапшылардың алдын ала болжамына сүйенсек, Брент маркалы мұнай бағасы 10 % өсіп, дизель бағасы 15%-ға дейін қымбаттауы мүмкін. Бұл жағдай инфляцияны күшейтіп, энергия қауіпсіздігіне, тасымалдау және өндіріс шығындарының жоғарылауына әкеледі. Қауіптің алдын алу үшін Кәрі құрлық қара алтын жеткізуші Норвегия, Алжир, Нигериямен ынтымақтастық орнатып жатыр.

Бұғаз жабылса, Африкада жағдай қиындайды

Су жолының жұмысын шектеу мұнай қорын азайтып, жанармай тапшылығын туындатуы мүмкін. Мұны импорттаушы қара құрлықтағы оңтүстік Африка елдерінен бастап Сахараға дейін айқын сезінеді. Экономика тұралап, жаһандық тұрақсыздық орын алуы мүмкін.

Мұстафа Әли, Халықаралық қатынастар жөніндегі сарапшы:

- Мұнай мен мұнай өнімдері сияқты энергия тасымалдаушылардың бағасы өседі. Бұл өнеркәсіп пен көлік секторы бойынша қазба отынға тәуелді африкалық елдерге әсер етеді.

Кавинс Адхер, экономикалық сарапшы:

- Африка елдері бұл қақтығыстың ішкі салдарын түсіну үшін стратегиялық қайта бағдарлау жобасын жасауы тиіс. Бұл халықпен ашық диалог жүргізуді, қандай өзгерістер болуы мүмкін екенін және қақтығыстың қаупі қандай дәрежеде екенін түсіндіруді талап етеді.

Халықаралық нарықта қандай болжамдар айтылса да, Африка елдері мүлдем дайын емес. Тіпті төтеннен келген текетіреске де ешқандай әзірлігі жоқ. Африка саяси институтының президенті осылай деп кесіп айтты.

Питер Кагванджа, Африка саяси институтының президенті:

- Бізде болашаққа негізделген айқын ұстанымымыз жоқ. Тіпті алдын ала жасалған шабуылдарға дайын емеспіз. Біздің болашағымыз – берік көпжақты ынтымақтастықта.